Wie naar Spanje afreist voor vakantie, krijgt naderhand bij thuiskomst vaak de vraag of er op vakantie nog tapas is gegeten. Een logische vraag, want tapas nemen van oudsher een belangrijke plaats in het sociale en culinaire leven in Spanje in. De insiders onder ons zouden vervolgens zelfs nog kunnen doorvragen, bijvoorbeeld of er ook nog pinchos genuttigd zijn. Want inderdaad, ondanks dat er ook overeenkomsten zijn, zijn tapas en pinchos niet hetzelfde. Hieronder gaan we eerst dieper in op wat pinchos en tapas daadwerkelijk zijn, waarna de verschillen en overeenkomsten vanzelf duidelijk worden.
Tapas: ideaal als voorafje of zelfs als hele maaltijd
Het woord ‘tapa’ is in het Spaans afgeleid van het werkwoord ‘tapar’, wat afdekken betekent. De verhalen gaan dat men honderden jaren geleden begon met het afdekken van kleine hapjes bovenop een glas, om te voorkomen dat er insecten of zand in het eten terecht kon komen1. Waarschijnlijk heeft dit aspect meegespeeld in de naamgeving van het tapas verschijnsel dat in de loop van de jaren razend populair zou worden.
Weliswaar worden Spaanse tapas tegenwoordig niet meer bovenop een glas geserveerd, het gaat nog steeds om redelijk kleine hapjes. Meestal gaat het om hartige etenswaren waarin aardappelen, vlees, vis en groenten een grote rol spelen (ja, vegetarische tapas zijn er dus ook). Ze worden meestal gebruikt als tussendoortje of voorafgaand aan een grote maaltijd. In dat geval is de tapa bedoeld om de honger ietwat te stillen of om juist meer eetlust op te wekken. Maar tapas kunnen ook als volledige maaltijd dienen. Dit doen de Spanjaarden zelf soms laat in de avond zo. Bij hen is het diner namelijk vaak bescheiden, dat enkele tapas kunnen volstaan.
Een ander belangrijk aspect van het bestellen en nuttigen van tapas in tapasbars is de sociale interactie die ervan uitgaat. Wanneer Spanjaarden met elkaar afspreken, dan doet men dat van oudsher het liefst buitenshuis, bijvoorbeeld in een tapasbar waar enkele drankjes en hapjes het sociale samenzijn daadwerkelijk extra cachet meegeven.
Belegde kleine broodjes met een prikker, dat zijn pinchos
Wat betreft pinchos is het ten eerste goed om te weten wat het Spaanse woord ‘pincho’ eigenlijk betekent: stekel, doorn of prikker2. Deze laatste mogelijkheid dekt de lading het best. Bij Spaanse pinchos is het namelijk zo dat je kleine versnaperingen aantreft die je aan prikkertjes kunt oppakken. Pinchos zijn doorgaans stukjes (stok)brood die belegd zijn. Over het algemeen heeft dit beleg een tamelijk luxe signatuur. Denk hierbij aan gevulde kroketten of paprika’s, exclusieve soorten vlees en vis of een van de betere soorten Ibérico hammen.
In Spanje worden pinchos met name in de noordelijke regio’s veel gegeten. In het midden en zuiden zijn pinchobars duidelijk zeldzamer. Een vermakelijk detail aan deze bars is dat het afrekenen meestal gebeurt aan de hand van het aantal (normaliter lege) prikkers dat je op je bord hebt liggen. Pinchos eten heeft verder dezelfde sociale lading als tapas eten.
Verschillen en overeenkomsten
Samenvattend kunnen we stellen dat tapas in heel Spanje populair is en dat je een pincho eigenlijk gewoon als een soort tapa kunt zien. De verschillen zitten in het feit dat pinchos vooral in het noorden veel gegeten worden, dat deze meestal wat luxer zijn en dat je deze steevast via een prikker van een schaal kunt pakken.
Bronnen:
1https://www.especial-life.com/waar-komt-de-tapa-nu-eigenlijk-vandaan/
2https://nl.wikipedia.org/wiki/Pincho
