Wanneer je in een Spaans restaurant bent, dan is de kans groot dat er wordt gevraagd of je aioli bij het gerecht wil. Net zo goed kan het zijn dat je het simpelweg ongevraagd opgediend krijgt. Aioli wordt immers door bijna alle Spanjaarden gewaardeerd als saus voor bij onder andere vis, vlees of aardappelen. In principe bestaat echte aioli louter uit knoflook, olijfolie en zout1, al worden ook andere samenstellingen tegenwoordig als aioli gepresenteerd. Je leest er alles over in dit artikel.
Herkomst, verspreiding en naamgeving
Aioli is een saus die oorspronkelijk in de Oost-Spaanse regio Catalonië is ontstaan. Door het succes van deze toegankelijke saus wordt het inmiddels in heel Spanje, maar ook in Frankrijk en Italië, volop aangeboden en genuttigd. Ook in landen als Nederland kun je tegenwoordig na wat speurwerk een tube authentieke aioli bemachtigen.
Ei of geen ei?
Het maken van aioli is in feite een zeer overzichtelijk proces. Het belangrijkste dat je in ieder geval nodig hebt is een vijzel2. Hiermee worden verse knoflooktenen fijngeperst. Vervolgens voegt men wat grove zoutkorrels en enige druppels olijfolie toe. Men schenkt er net zo lang olijfolie druppels bij totdat de saus de gewenste dikte heeft.
Mocht je de bovenstaande stappen zelf doorlopen, dan merk je misschien dat de saus niet zo smeuïg wordt als je misschien zou willen en als je gewend bent te krijgen in je favoriete restaurants. Veel mensen besluiten daarom om er ook eierdooier doorheen te doen. Inderdaad, de originele aioli bevat eigenlijk geen ei, maar toch: het toevoegen van eierdooier zorgt hoe dan ook voor een betere binding van de saus, mede doordat veel mensen deze toevoeging accepteren.
Als saus of als basis voor Catalaanse gerechten
Zoals gezegd, wordt aioli door veel Spanjaarden gebruikt als saus bij onder meer aardappelen, vlees, vis en ook salades. Daarnaast bieden veel Spaanse horecagelegenheden brood met aioli als tapashapje of als aperitief aan.
In Catalonië wordt aioli op een grotere schaal gebruikt dan in de rest van het land. In die regio wordt het zelfs vaak als basisingrediënt gebruikt voor een heleboel gerechten. Dit kunnen gerechten zijn met bijvoorbeeld stokvis, konijn of slakken, maar ook maaltijden met een vegetarisch karakter kunnen op basis van aioli worden gemaakt. Deze worden op een speciale manier klaargemaakt, waardoor de aioli smaak niet té dominant aanwezig is in het gerecht als geheel.
Bronnen:
1https://www.rae.es/dpd/alioli
2https://eten-en-drinken.infonu.nl/bereiding/175118-aioli-hoe-bereid-je-het-en-hoe-pas-je-het-toe.html
