Bitterballen zijn kleine, ronde snacks met een krokante korst en een binnenkant die meestal uit vleesragout bestaat. Deze korst bestaat dikwijls uit paneermeel, bloem en/of ei. Je zou een bitterbal goed kunnen vergelijken met een kroket. Alleen zijn de verhoudingen tussen de korst en het ragout anders. Een bitterbal heeft doorgaans een doorsnee van pakweg drie tot vijf centimeter. Ze wegen ongeveer twintig gram per stuk.
Waar komt de naam ‘bitterbal’ vandaan?
Het mag eigenlijk wel opvallend genoemd worden dat een bitterbal de naam ‘bitterbal’ draagt. De smaak doet daar namelijk niet per se aan denken. De naam van deze snack heeft echter een andere herkomst. In inmiddels al lang vervlogen tijden at men namelijk graag een schaaltje met snacks om samen te laten gaan met een ‘bittertje’. Onder een bittertje kun je verschillende alcoholische dranken verstaan. Bekende voorbeelden van bittertjes zijn kruidenbitter, absint, oranjebitter, berenburg en schelvispekel.
Hoe dan ook, het mag duidelijk zijn dat de in opkomst komende krokante ragoutballetjes goed samen gingen met kruidenbitters. Op die manier ontstond dan ook het woord bitterbal, zelfs al smaakt deze snack in werkelijkheid niet bitter.
Welke varianten zijn er op het gebied van bitterballen?
Er zijn inmiddels tientallen varianten op het gebied van bitterballen. Veel van deze variaties zijn (nog) niet bij het grote publiek bekend. De volgende soorten behoren hoe dan ook tot de meest gebruikte bitterballen:
- Rundvleesbitterballen: dit is zonder twijfel de bekendste soort. De vulling bestaat hierbij uit rundvleesragout.
- Kalfsvleesbitterballen: deze bitterballen lijken erg op de rundvleesvariant, alleen gaat het hier om een vulling van zachtere kalfsvlees.
- Black Angus bitterballen: Black Angus is in wezen ook rundvlees, maar dan van de hoogste kwaliteit. De smaak van Black Angus bitterballen zou dus nog beter moeten zijn.
- Vegetarische bitterballen: bitterballen zijn allang niet meer alleen weggelegd voor de vleeseters onder ons. Ook vegetariërs kunnen ermee uit de voeten. De vulling van de vegetarische variant bestaat uit gesmoorde groenten.
- Kaasbitterballen: ook deze bitterballen zijn geschikt voor vegetariërs. De vulling bestaat uit kaas die tijdens het verhitten smelt. Vaak wordt er gekozen voor smaakvolle oude kaas.
Zo worden bitterballen doorgaans geserveerd
Net als kroketten gaan bitterballen volgens veel mensen uitstekend samen met mosterd. Bestel je een schaaltje bitterballen in een horecagelegenheid, dan zul je er dan ook automatisch een kuipje mosterd bij krijgen. Goede kans trouwens dat je dan ook meteen een bittergarnituur kunt bestellen. Zo’n garnituur bestaat uit diverse kleine snacks, waaronder dus bitterballen.
Hoe kun je bitterballen zelf bereiden?
Al jarenlang maken bitterballen een vast onderdeel uit van het assortiment van nagenoeg elke supermarkt in Nederland. De min of meer traditionele manier om deze vervolgens zelf te bereiden is door ze te frituren. Echter is hier de laatste jaren een kentering in ontstaan. Frituren zorgt namelijk weliswaar voor een aangename smaak, er kleven helaas wel nadelen aan voor de gezondheid.
Daarom hebben grote bitterbalproducenten ervoor gekozen varianten op de markt te brengen die je in de oven en de airfryer kunt verhitten. Zo krijg je een stuk minder verzadigde vetten binnen bij het eten van een portie bitterballen. De smaak van bitterballen uit de oven of airfryer doet ondertussen niet of nauwelijks onder voor die uit de frituurpan.
